2025 - Exhibition

“Whatever Remains, Turn It Into Art”

Consistent with the pattern of titles he chooses for his solo exhibitions and his artworks, the artist Sergis Hadjiadamos, in his current solo show at ARTOS House in Nicosia, chose a revealing title, with which he simultaneously addresses an exhortation to his audience, saying that “Whatever Remains, Turn It Into Art”.

The title implies the dialogue that the artist needs with the audience, to convey the message that this reality which we are living in today on a global level, and is generally acknowledged to be now experienced as cynical, polemical, unimaginably fluid but at the same time as a period of significant historical changes, individually and collectively, needs immediate attention and improvement. The artist’s proposal encourages us to make whatever improvements we choose, envisioning through the experience of Art how our world will transform into a more sustainable being by applying best practices.

A key characteristic of Art as a creative process is the dissemination of new experiences over time through the transformation of reality with the ultimate goal of improving it. Art is a transformative spiritual force of man in the World, which is embodied in the works of art of artists for the World itself. It often functions as that traffic light that informs us of the dangers that are present in our lives, which need to be addressed by all of us, and hopefully suggests aesthetic solutions and ways of overcoming these dangers.

Sergis Hadjiadamos, of South African and Cypriot descent, is the son of the renowned Cypriot sculptor Andis Hadjiadamos, who first introduced the Surrealist movement to the island, both through his sculpture and his literary work. It is natural, then, that Art flows in his veins, having been nurtured in its environment since he was born, as his defining references are based on and originate from the radical values ​​of the Surrealist movement, which he achieves but surpasses throughout his artistic career, especially in his digital artworks and installations, leading us and at the same time taking us on a journey as their viewers, from Pointillism to various other important Art movements of the 20th century, up to Pop Art.

The artist Sergis Hadjiadamos, defined from a very early age the beauty hidden in surrealist compositions, the messages transmitted in a humorous and parabolic way in them, and their historicity. With his subsequent immersion in and research into the values ​​and qualities of Art, as well as exhaustively studying the History of Art, he delves into many other aesthetic movements of the past century, moving from technology and its applications to the Art of the present and the 21st century, demonstrating the definition of “Contemporary” in his works, as a multitasking endeavor. He symbolically uses and often incorporates in the narratives of his depictions, in his personal artistic vocabulary, the qualities and properties of these embedded aesthetic & artistic Art movements, as outlets for compositions and layers of materiality (textures), guided by morpho plastic and conceptual research, historical research, documents, tradition and the open dialogue he engages with it, trying to constantly and endlessly expand his artistic means and their impact on us. He achieves this by using and applying in his visual composition’s modern narrative methodologies, such as storytelling which he has been working on until recently. This is why I consider Sergis Hadjiadamos primarily a post-conceptual digital artist more than anything else.

Sergis, following in a sense the example of his father, is the new contemporary pioneering visual artist of Cyprus, who is the first to introduce into the visual art scene of the island artworks resulting from the digital processing of a damaged historical archival photographic material, from the glass surfaces of its negatives (the photographic archive of Spyros Charitou, 1901-1991). In a successful attempt to digitally embellish and sensitize the conceptual content of this private photographic archive, now useless for any other use. With this approach, he rescues selected parts of the archive, recreating for it a new history, a new different life, and a new collective memory, from the personal memory “wounded” by time and hardship that was offered to him. Precisely for this reason, I classify him as a post-conceptual visual artist. He creates works of art with all the possible digital techniques of the present, he re-directs and recreates with his material the “loss” and its treatment, a fact that represents the contemporary history and the experience of this island and its people. He manages with theatricality, innovation, and a visual approach, the contemporary history from the personal damaged photographic records of Spyros Charitos, with the mediation of technology, to transcend it and show us a best practice example of how we can also transcend it in our turn. 

It is no coincidence that his specific solo exhibition entitled: “Whatever Remains, Turn It Into Art” at ARTOS House is dedicated by him to his father’s close friend, the well-known photographer - photojournalist Michalakis Charitou (1935-2025), son of Spyros Charitou, who entrusted him with this archive and gave him the opportunity to use it.

The transformative power of Art often constitutes the axis of the mystery of the artist’s narrative, something we also observe in the work of Sergis Hadjiadamos, especially in the present visual creations that he exhibits at ARTOS House.

It is a rare event in the field of Art, for an artist to engage with and create works from damaged glass photographic plates (the so-called photographic negatives) which even date back up to a century. The fact that this particular archive found a digital artist to exploit it in a consistently inventive and exploratory way is also extremely unusual internationally. And especially in Cyprus, where it is certainly happening for the first time!

Finally, I must mention that Sergis Hadjiadamos in 2022 held the first exhibition in the Republic of Cyprus in which he showcased digital NFTs artworks of his. While, in 2003, he held the first completely digital exhibition in Cyprus with digitally printed artworks.

In conclusion, I would like to refer to the painstaking and persistent creative process of the artist Sergis Hadjiadamos, which is not limited only to the traditional approach to visual practices and the constant manual work and digital processing. But it also includes as an integral part of it, mentoring programs of his choosing, which he attended under the guidance of Israeli professor Mauris Kahn. As well as, a thorough personal study to expand his visual narrative by eliminating sentimentality and burden when seeking inspiration from this archive. But mainly, by eliminating the historicity of the narratives that connect him to specific photographic impressions of Spyros Charitos that he discovered in his archive. The works he is exhibiting today prove to us that these processes justify him as he succeeded in ultimately focusing on aesthetics and their composition as a priority.

I am certain that from now on, Sergis Hadjiadamos will continue to be recognized and will continue to strengthen his dominant position, as he deserves, in the Contemporary Art History of Cyprus and will take the next steps with his works abroad, worthily representing our country and our Cultural Heritage.

George
Taxiarchopoulos,
Artistic
Director
–
Curator

«Ότι Απόμεινε Κάν’ το Τέχνη»

Συνεπής στο μοτίβο των τίτλων που επιλέγει για τις ατομικές του εκθέσεις αλλά και στα έργα του, ο εικαστικός Σέργης Χατζηαδάμος, στην παρούσα ατομική του έκθεση στο ARTOS House της Λευκωσίας, επέλεξε έναν αποκαλυπτικό τίτλο, με τον οποίο απευθύνει ταυτόχρονα και μία  παρότρυνση προς το κοινό του, λέγοντας πως «Ότι απέμεινε καν’ το Τέχνη». 

Από τον τίτλο υπονοείται δηλαδή, ο διάλογος που έχει ανάγκη ο καλλιτέχνης με το κοινό, προκειμένου να μεταδώσει το μήνυμα ότι αυτή η πραγματικότητα που ζούμε σήμερα σε παγκόσμιο επίπεδο, και η οποία κατά γενική ομολογία πλέον βιώνεται ως κυνική, πολεμική, αδιανόητα ρευστή αλλά ταυτόχρονα και ως περίοδος σημαντικών ιστορικών αλλαγών, ατομικά και συλλογικά, χρήζει άμεσης προσοχής και βελτίωσης. Η πρόταση του καλλιτέχνη, μας παροτρύνει να προχωρήσουμε στις όποιες βελτιώσεις επιλέξουμε, οραματιζόμενοι μέσα από την εμπειρία της Τέχνης τον τρόπο που ο κόσμος μας θα μετουσιωθεί σε ένα πιο βιώσιμο γίγνεσθαι εφαρμόζοντας καλές πρακτικές.  

Βασικό χαρακτηριστικό της Τέχνης ως διαδικασία δημιουργίας, είναι διαχρονικά η διάδοση νέων εμπειριών μέσα από τη μετουσίωση της πραγματικότητας με απώτερο σκοπό την βελτίωσή της. Η Τέχνη, είναι μία μεταμορφωτική πνευματική δύναμη του ανθρώπου στον Κόσμο, η οποία σωματοποιείται στα έργα τέχνης των καλλιτεχνών για αυτόν καθαυτό τον Κόσμο. Λειτουργεί συχνά, ως εκείνος ο φωτεινός σηματοδότης που μας ενημερώνει για τους κινδύνους που εγκυμονούν και εμφιλοχωρούν στη ζωή μας, οι οποίοι χρήζουν αντιμετώπισης από όλους μας και αισίως μας προτείνει αισθητικές λύσεις και υπερβάσεις αυτών των κινδύνων. 

Ο Σέργης Χατζηαδάμος, με καταβολές από την Νότια Αφρική και την Κύπρο, είναι γιος του γνωστού Κύπριου γλύπτη Άντη Χατζηαδάμου (1936-1990), ο οποίος εισήγαγε πρώτος το κίνημα του Σουρεαλισμού στο νησί, τόσο με την γλυπτική του όσο και με το λογοτεχνικό του έργο. Όπως είναι φυσικό λοιπόν, κυλάει στις φλέβες του η Τέχνη, εφόσον γαλουχήθηκε στο περιβάλλον της από τότε που γεννήθηκε, καθώς οι καθοριστικές αναφορές του εδράζονται και εκκινούν από τις ριζοσπαστικές αξίες του κινήματος του Σουρεαλισμού, τις οποίες καταφέρνει και τις υπερβαίνει κατά την καλλιτεχνική του πορεία, ιδιαίτερα στα ψηφιακά του έργα και τις εγκαταστάσεις του, οδηγώντας μας και ταυτόχρονα ταξιδεύοντάς μας ως θεατές τους, από τον Πουαντιγισμό, σε διάφορα άλλα σημαντικά κινήματα της Τέχνης του 20ου αιώνα, έως και την Ποπ αρτ.  

Ο εικαστικός Σέργης Χατζηαδάμος, αναγνώρισε από παιδί, πολύ νωρίς, την ομορφιά που κρύβεται στις σουρεαλιστικές συνθέσεις, τα μηνύματα που μεταδίδονται με χιουμοριστικό και παραβολικό τρόπο σε αυτές, και την ιστορικότητά τους. Με την εντρύφησή του στην συνέχεια και την έρευνα τους στις αξίες και τις ποιότητες της Τέχνης αλλά και μελετώντας εξαντλητικά την Ιστορία της Τέχνης, εμβαθύνει ουσιαστικά και σε πολλά άλλα αισθητικά κινήματα του περασμένου αιώνα, περνώντας από την τεχνολογία και τις εφαρμογές της στην Τέχνη του παρόντος και στον 21ο αιώνα, αποδεικνύοντας τον ορισμό του «Σύγχρονου» στα έργα του, ως multitasking εγχείρημα. Χρησιμοποιεί συμβολικά και ενσωματώνει συχνά στις αφηγήσεις των απεικονίσεών του, στο προσωπικό του καλλιτεχνικό λεξιλόγιο, τις ποιότητες και τις ιδιότητες αυτών των εμπεδωμένων αισθητικών & καλλιτεχνικών κινημάτων Τέχνης, ως διεξόδους συνθέσεων και διαστρωματώσεων υλικότητας (textures), με γνώμονα την μορφοπλαστική και εννοιολογική έρευνα, την ιστορική έρευνα, τα ντοκουμέντα, την παράδοση και τον ανοικτό διάλογο που κάνει μαζί της, προσπαθώντας να διευρύνει διαρκώς και αενάως τα καλλιτεχνικά του μέσα και τον αντίκτυπό τους σε εμάς. Αυτό το επιτυγχάνει χρησιμοποιώντας και εφαρμόζοντας στις εικαστικές του συνθέσεις σύγχρονες αφηγηματικές μεθοδολογίες, όπως είναι για παράδειγμα, το story telling στο οποίο καταλήγει έως πρόσφατα. Για αυτό και θεωρώ τον Σέργη Χατζηαδάμο κυρίως μετά-εννοιολογικό ψηφιακό καλλιτέχνη περισσότερο από καθετί άλλο.

Ο Σέργης, ακολουθώντας ενδεχομένως να συμπεράνει κανείς κατά μία έννοια το πρότυπο του πατέρα του, είναι εκείνος ο νέος σύγχρονος πρωτοπόρος εικαστικός καλλιτέχνης της Κύπρου, ο οποίος με την σειρά του εισαγάγει πρώτος στην εικαστική σκηνή του νησιού έργα τέχνης προερχόμενα από την ψηφιακή επεξεργασία ενός κατεστραμμένου ιστορικού αρχειακού φωτογραφικού υλικού, από τις γυάλινες επιφάνειες των αρνητικών του (το φωτογραφικό αρχείο του Σπύρου Χαρίτου, 1901-1991). Σε μια επιτυχημένη προσπάθεια να εξωραΐσει και να αισθητοποιήσει ψηφιακά το εννοιολογικό περιεχόμενο αυτού του ιδιωτικού άχρηστου πλέον για οποιαδήποτε άλλη χρήση φωτογραφικού αρχείου. 

Με την προσέγγιση αυτή, διασώζει επιλεγμένα μέρη του αρχείου, αναδημιουργώντας για αυτό νέα ιστορία, νέα διαφορετική ζωή και νέα συλλογική μνήμη, για την «πληγωμένη» από το χρόνο και τις κακουχίες προσωπική ανάμνηση που του προσφέρθηκε. Ακριβώς για αυτό το λόγο τον κατατάσσω στους μετά-εννοιολογικούς εικαστικούς καλλιτέχνες. Δημιουργεί έργα τέχνης με όλες τις δυνατές και πιθανές ψηφιακές τεχνικές του παρόντος, σκηνοθετεί εκ νέου και αναδημιουργεί, χρησιμοποιώντας ως υλικό του την «απώλεια» και τη θεραπεία της, γεγονός που αντιπροσωπεύει την σύγχρονη ιστορία και το βίωμα αυτού του τόπου και των ανθρώπων του. Διαχειρίζεται με θεατρικότητα, καινοτομία και εικαστική προσέγγιση την σύγχρονη ιστορία από τις προσωπικές κατεστραμμένες φωτογραφικές καταγραφές του Σπύρου Χαρίτου, με τη διαμεσολάβηση της τεχνολογίας, για να την υπερβεί και να μας δείξει ένα καλό παράδειγμα, για το πως μπορούμε και εμείς να την υπερβούμε στην συνέχεια με την δική μας σειρά. 

Δεν είναι καθόλου τυχαίο που η συγκεκριμένη ατομική του έκθεση με τίτλο: «Ότι απέμεινε καν’ το Τέχνη» στο ARTOS House είναι αφιερωμένη από τον ίδιο, στον επιστήθιο φίλο του πατέρα του τον γνωστό φωτογράφο - φωτορεπόρτερ Μιχαλάκη Χαρίτου (1935-2025) γιο του Σπύρου Χαρίτου, ο οποίος του εμπιστεύθηκε και του παραχώρησε προς χρήση αυτό το αρχείο. 

Η μεταμορφωτική δύναμη της Τέχνης συχνά αποτελεί και τον άξονα μυστηρίου του αφηγήματος του ίδιου του καλλιτέχνη, κάτι που το παρατηρούμε και στο έργο του Σέργη Χατζηαδάμου ιδιαίτερα στις παρούσες εικαστικές δημιουργίες που εκθέτει στο ARTOS House. 

Είναι σπάνιο γεγονός στον χώρο της Τέχνης, να καταπιάνεται και να δημιουργεί ένας καλλιτέχνης έργα από κατεστραμμένες γυάλινες φωτογραφικές πλάκες (τα λεγόμενα φωτογραφικά αρνητικά) οι οποίες μάλιστα χρονολογούνται μέχρι και έναν αιώνα πριν. Το γεγονός επίσης, ότι το συγκεκριμένο αρχείο βρήκε έναν ψηφιακό καλλιτέχνη για να το αξιοποιήσει με αστείρευτο και ευρηματικό τρόπο, είναι επίσης εξαιρετικά ασυνήθιστο διεθνώς. Και ιδιαίτερα στην Κύπρο, όπου σίγουρα συμβαίνει για πρώτη φορά! 

Οφείλω να αναφέρω τέλος, ότι ο Σέργης Χατζηαδάμος το 2022 έκανε την πρώτη έκθεση στην επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά την οποία συμπεριλαμβάνονταν ψηφιακά έργα τέχνης σε μορφή NFTs. Ενώ, το 2003, πραγματοποίησε την πρώτη ψηφιακή έκθεση στην Κύπρο με ψηφιακά εκτυπωμένα έργα.

Εν κατακλείδι, θα ήθελα να αναφερθώ στην επίπονη και επίμονη διαδικασία δημιουργίας του καλλιτέχνη Σέργη Χατζηαδάμου, η οποία δεν εξαντλείται μόνο στην παραδοσιακή προσέγγιση των εικαστικών πρακτικών και την διαρκή χειρωνακτική εργασία και την ψηφιακή επεξεργασία τους. Αλλά, συμπεριλαμβάνει επίσης ως αναπόσπαστο μέρος της, προγράμματα mentoring που επέλεξε ο ίδιος και παρακολούθησε από τον Ισραηλινό καθηγητή Mauris Kahn. Καθώς επίσης και διεξοδική προσωπική μελέτη με σκοπό να διευρυνθεί το εικαστικό του αφήγημα αποβάλλοντας συναισθηματισμούς και φόρτιση κατά την αναζήτηση έμπνευσης από αυτό το αρχείο. Κυρίως όμως, αποβάλλοντας την ιστορικότητα των αφηγήσεων που τον συνδέουν με συγκεκριμένες φωτογραφικές αποτυπώσεις του Σπύρου Χαρίτου που ανακάλυψε στο αρχείο του. Τα έργα του που εκθέτει σήμερα, μας αποδεικνύουν ότι αυτές οι διαδικασίες τον δικαιώνουν καθώς πέτυχε να επικεντρωθεί εν τέλει στην αισθητική και την σύνθεση τους ως πρώτη προτεραιότητα. 

Είμαι βέβαιος ότι στο εξής, ο Σέργης Χατζηαδάμος θα συνεχίσει να αναγνωρίζεται και θα συνεχίσει να ισχυροποιεί την κυρίαρχη θέση του, όπως του αξίζει, στην Σύγχρονη Ιστορία Τέχνης της Κύπρου και θα κάνει τα επόμενα βήματα με τα έργα του στο εξωτερικό, εκπροσωπώντας επάξια τον τόπο μας και την Πολιτιστική μας Κληρονομιά. 

Γιώργος
Ταξιαρχόπουλος,
Καλλιτεχνικός
Διευθυντής
–
Επιμελητής
Εκθέσεων